Nagietek

Nagietek lekarski


Nagietek lekarski jest jednym z najpopularniejszych ziołowych środków leczniczych stosowanych przy chorobach i stanach zapalnych skóry.

Skład i działanie
Nagietek lekarski (Calendula officinalis) zawiera znaczne ilości saponin triterpenowych, karotenoidów i flawonoidów, a także związki śluzowe, związki goryczowe, kwasy organiczne, fitosterole, magnez, mangan i witaminę C. O leczniczych właściwościach nagietka w głównej mierze decydują saponiny, flawonoidy i karotenoidy. Saponiny triterpenowe mają działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze, rozkurczowe i przeciwzapalne, a także pobudzają wydzielanie śluzu i działają wykrztuśnie. Flawonoidy zawarte w nagietku (kwercetyna i izoramnetyna) działają przeciwzapalnie, przeciwzakrzepowe i antyoksydacyjne. Z kolei karotenoidy, w tym likopen, należą do silnych przeciwutleniaczy. Nagietek ceniony jest w lecznictwie i kosmetyce przede wszystkim ze względu na działanie:

Przeciwzapalne
Przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe
Rozkurczowe
Żółciopędne
Regenerujące i nawilżające (na skórę)
Surowiec leczniczy
Surowcem leczniczym są kwiaty. Czasami stosowane jest również ziele.

Zastosowanie wewnętrzne nagietka
Napar z nagietka zalecany jest przy chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, nieżytach żołądkach i jelit, chorobach pęcherzyka żółciowego, a także po przebytym wirusowym zapaleniu wątroby. Nagietek pobudza wydzielanie kwasu żołądkowego, jest więc stosowany w niedokwaśności soku żołądkowego. Nagietek ma łagodne działanie uspokajające i obniżające ciśnienie krwi, a ze względu na właściwości rozkurczowe polecany jest przy bólach menstruacyjnych.

Zastosowanie zewnętrzne nagietka
Zewnętrznie stosowana jest maść nagietkowa, olej i napar z nagietka. Przeciwbakteryjne i przeciwzapalne działanie nagietka wykorzystywane jest w leczeniu zapalenia spojówek, gardła i jamy ustnej, a także przy stanach zapalnych sromu i pochwy. Nagietek jest pomocny przy chorobach skóry, ukąszeniach, wysypkach, owrzodzeniach i trudno gojących się ranach (również pooperacyjnych). Stosowany jest jako środek leczniczy przy żylakach nóg i odbytu (hemoroidy), a także przy odleżynach, oparzeniach i odmrożeniach. Maść nagietkowa polecana jest przy spierzchniętej i spękanej skórze warg.

Nagietek w kosmetyce
Nagietek stanowi dodatek do kosmetyków regenerujących i nawilżających suchą, łuszczącą się i wrażliwą skórę. Jest również składnikiem kosmetyków do włosów suchych i zniszczonych.

Tonik nagietkowy do cery naczynkowej

Składniki:
- kwiaty nagietka - 1 łyżeczka
- woda destylowana - 1/2 szklanki
- sok z cytryny - 1/2 łyżeczki

Kwiaty nagietka zalewamy wrzącą wodą, zostawiamy pod przykryciem na 10-20 min. Przecedzamy. Dodajemy sok z cytryny. Przed użyciem należy wstrząsnąć.

"Ziołowa księga urody" R. Dawid-Pać, S. Kuczyński

Napar z nagietka
Łyżkę suszonych kwiatów nagietka zalewamy wrzątkiem i parzymy pod przykryciem przez około 15 minut. 1/3 szklanki pijemy 3 razy dziennie.

Odwar z nagietka
Łyżkę suszonych kwiatów nagietka zalewamy szklanką wody i gotujemy 3-5 minut. Następnie odwar odcedzamy i pijemy 3 razy dziennie.

Nalewka z nagietka
100 g kwiatów nagietka zalewamy 0,5 l spirytusu i odstawiamy tydzień, codziennie wstrząsając słoikiem. Po 7 dniach odcedzamy nalewkę przez gazę i wlewamy do butelek.

Oliwka z nagietka
Wypełniamy słoik kwiatami nagietka i zalewamy oliwą z oliwek. Odstawiamy na 3-5 dni w nasłonecznione miejsce. Po kilku dniach odcedzamy oliwę.

Maść nagietkowa
Roztapiamy kostkę smalcu, dodajemy dwie garści kwiatów nagietka i dokładnie mieszamy. Odstawiamy do chwili aż tłuszcz stężeje i ponownie podgrzewamy, następnie odcedzamy go i przelewamy do pojemnika. Smalec jest najbardziej odpowiednim nośnikiem dla maści nagietkowej, gdyż karotenoidy zawarte w nagietku rozpuszczają się tylko w tłuszczu.