Mydlnica

Mydlnica Lekarska
Saponaria officinalis




Mydlnica lekarska jest wieloletnim ziołem. Rośnie do wysokości 60cm lub więcej. Mydlnica lekarska rośnie w kępach. Liście mydlnicy lekarskiej mają spiczaste i gładkie krawędzie. Kwiaty tego zioła mają po pięć płatków i kwitną od lipca do września. Kwiaty mydlnicy lekarskiej są koloru od biało-różowego do różowego, około 2.5cm średnicy. Rosną w grubych gronach na szczycie łodygi.

Wiele ludowych nazw mydlnicy lekarskiej, takich np.jak "pieniące się ziele", wywodzi się z jej najlepiej znanej charakterystyki, tzn. zdolności do formowania się piany podobnej do piany z mydła. Mydlnica lekarska jest bogata w saponiny, które są naturalnymi środkami czyszczącymi.

Wcześni koloniści amerykańscy, którzy przywieźli mydlnicę lekarską ze sobą z Anglii, używali piany z mydlnicy lekarskiej do czyszczenia prawie wszystkiego - od koronek do łodzi cynowo-ołowianych. Pracownicy tekstylni z Nowej Anglii czyścili i dodawali grubości nowo utkanym ubraniom przy pomocy mydlnicy lekarskiej. Proces ten nazywał się pilśnieniem, stąd inna nazwa tego zioła - "zioło pilśnierza". Holendrzy zamieszkujący stan Pennsylvania używali mydlnicy lekarskiej dla jej piany dodawanej do piwa. Komercyjnie produkowane saponiny są wciąż używane do tego celu.

Mydlnica lekarska to długa historia jako zioła używanego w medycynie ludowej. Zioło to posiada właściwości moczopędne, przeczyszczające, wykrztuślne jeśli jest stosowane wewnętrznie. Stosowane zewnętrznie jest wskazane w przypadkach wyprysków skórnych takich jak łuszczyca, egzema, trądzik oraz czyraki. Wywar lub wyciąg ze zmiażdżonych korzeni mydlnicy lekarskiej jest wciąż popularnym lekarstwem na poparzenia skóry sumakiem jadowitym, efektywny prawdopodobnie dzięki właściwościom czyszczącym skórę.

SUROWCE LECZNICZE
Korzenie, części nadziemne.

ZASTOSOWANIE
Dzięki właściwościom wykrztuślnym mydlnica lekarska jest używana wewnętrznie. Mydlnica lekarska posiada silne właściwości drażniące. Dlatego jest uważana jako środek pobudzający odruch kaszlu i zwiększający produkcję śluzu w przewodach oddechowych.
Konsekwentnie, mydlnica lekarska jest przepisywana w leczeniu zapalenia oskrzeli, kaszlów oraz w niektórych przypadkach astmy. Mydlnica lekarska może być brana na inne problemy zdrowotne np. na bóle reumatyczne i artretyzm. Wywar z korzenia mydlnicy lekarskiej lub napar z jej części nadziemnych jest wspaniałym środkiem do przemywania skóry z egzemą lub do przemywania innych swędzących problemów skórnych.

WYSTĘPOWANIE I UPRAWA
Mydlnica lekarska rośnie w umiarkowanych klimatach Europy, Azji oraz Ameryki Północnej. Zioło to można spotkać na otwartych przestrzeniach lasów oraz przy szlakach kolejowych. Mydlnica lekarska jest szeroko uprawiana jako roślina ogrodowa. Mydlnica lekarska jest zbierana podczas jej kwitnięcia latem, natomiast korzeń zbiera się na jesieni.

SKŁADNIKI
Wszystkie części mydlnicy lekarskiej zawierają saponiny (około 5%), żywice oraz niewielkie ilości olejków lotnych.

DAWKOWANIE
Odwar: najlepszym sposobem na zrobienie odwaru z korzenia mydlnicy lekarskiej jest namoczenie 4 łyżek stołowych suszonego korzenia (lub 2 łyżek stołowych drobno pokrojonego świeżego korzenia) w litrze zimnej wody przez około 5 godzin. Nastepnie to wszystko podgrzać i gotować na wolnym ogniu przez 10 minut. Pić odwar trzy, cztery razy dziennie.

ZBIÓR I KONSERWACJA
Korzenie mydlnicy lekarskiej najlepiej wykopywać i suszyć pomiędzy wrześniem a październikiem. Liście mydlnicy lekarskiej są zbierane między lipcem a sierpniem.